پروژه سقوط قصاص در نظام حقوقی اسلامی ایران
فهرست مطالب
موضوع : ۱
قصاص و شرایط تحقق آن ۱
سقوط قصاص در نظام حقوقی اسلامی و ایران ۱
مقدمه : ۴
فصل اول ۷
کلیات ۷
گفتار اول- قصاص ۷
حق و حکم ۹
حق الله و حق الناس ۱۳
ادیان قبل از اسلام ۱۹
اسلام ۲۲
نظام حقوقی ایران ۲۵
گفتار دوم- سقوط مجازات ۲۷
الف- واژه شناسی ۲۷
موانع ثبوت مجازات ۲۸
۲- تعویق اجرای مجازات ۳۰
۳- تعلیق اجرای مجازات ۳۲
۴- آزادی مشروط ۳۲
۵- سقوط دعوامی عمومی ۳۳
۶- اعادة دادرسی ۳۶
۳- اسلام ۴۱
۱-۳) فوت جانی ۴۲
۲-۳) از بین رفتن محل قصاص ۴۳
۴-۳) صلح ۴۳
۵-۳) رجوع از شهادت ۴۳
۶-۳) ارث قصاص ۴۴
۴- نظام حقوقی ایران ۴۴
۱-۴) فوت محکوم علیه ۵۰
۳-۴) عفو ۵۲
فصل دوم ۵۶
علل مشترک سقوط قصاص ۵۶
گفتار اول- عفو مجنی علیه ۵۶
ب- ماهیت حقوقی ۵۸
گفتار سوم: بررسی عفو به عنوان مهم ترین علل مشترک سقوط قصاص ۶۱
۱- عفو مطلق ۶۶
۲- عفو معلق ۶۷
۳- عفو مشروط ۶۸
هـ – شرایط عفو کننده ۷۲
ز- اولیای دم ۷۸
۱- مصادیق اولیای دم ۷۹
۲- مجازا دیه ۱۰۱
۴- کفاره قتل ۱۱۸
۵- محرومیت از ارث و وصیت ۱۱۹
دوم: نسبت به عفو کننده ۱۲۱
سوم: نسبت به اشخاص ثالث ۱۲۲
ط- ادله اثبات عفو ۱۲۴
منابع و مأخذ ۱۲۴
مقدمه :
در شریعت مقدس اسلام، اگر چه « اصل قصاص» در جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص با شرایطی مورد پذیرش قرار گرفته است، ولی همواره شارع مقدس به عفو و گذشت نسبت به قصاص توصیه و تأکید داشته و با وعده پاداش اخروی برای عفو کنندگان، عفو را برتر و افضل از اجرای قصاص دانسته است. به عبارت دیگر، نظام حقوقی اسلام، در واکنش نسبت به این قبیل جرایم، دو اصل مهم عدالت و رحمت را مورد توجه و لحاظ قرار داده است.
نظر به مراتب فوق، می توان گفت که به همان اندازه که بررسی مجازات قصاص و شرایط تحقق آن لازم و ضروری و دارای اهمیت است، موضوع سقوط قصاص، یعنی مواردی که علی رغم ثبوت و تحقق قصاص موجب زائل شدن مجازات قصاص است، نیازمند توجه و بررسی و تبیین است. زیرا موارد سقوط قصاص از آنجایی که در صورت تحقق و بروز، نهایتاً موجب از بین رفتن مجازات قصاص می گردند، مانند اجرای قصاص مایه حیات هستند.
در رابطه با موضوع قصاص و شرایط تحقق آن، تحقیقات جامع و کافی از سوی صاحب نظران در حوزه و دانشگاه صورت گرفته است، ولی در رابطه با موضوع سقوط قصاص و تبیین موارد و مصادیق آن علی رغم دارا بودن اهمیت فراوان تاکنون تحقیقات فقهی و حقوقی کافی به عمل نیامده است.
نظام تقنینی کشور هم به رغم تغییراتی که در طی بیست و شش سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در قوانین جزائی انجام گرفته، در مبحث قصاص برخلاف مباحث حدود و تعزیرات نه تنها به مقوله معافیت از قصاص که فرد اجلای آن موارد سقوط بعد از تحقق و ثبوت آن است توجه اساسی نکرده و درصدد احصاء موارد سقوط قصاص به صورت روشن و صریح برنیامده، بلکه گاهی با تصویب قوانین نامناسب و بعضاً هم با سکوت تعمدی خود اصول مسلم حقوق کیفری از جمله اصل سرعت در رسیدگی را نادیده گرفته و عملاً موجبات تضییع حقوق و آزادی های افراد خصوصاً محکومان به قصاص را فراهم و بعضاً موجب افزایش آمار جمعیت کیفری زندان گردیده است.
با توجه به مراتب فوق و از آنجایی که در طور مدت خدمت قضایی چندین ساله همواره از نزدیک با پیامدهای منفی ناشی از قانون گذاری های نسنجیده و نیز سکوت تعمدی قانونگذار مواجه بوده ام و شناخت کافی دارم، لذا تبیین و تجزیه و تحلیل موضوع « سقوط قصاص در نظام حقوقی اسلامی و ایران» را امری ضروری دیدم.
در نگارش این کتاب، ابتدا مبانی و زمینه های فقهی موضوع و سپس مبانی حقوقی و عقاید علمای حقوق را مورد بررسی قرار داده ام و در نهایت با توجه به قوت و ضعف دلایل ابرازی از سوی صاحبنظران و بدون این که تعصب و اصرار روی نظریه یا نظریه های خاص فقهی و حقوقی وجود داشته باشد، نظریه اصلح را برگزیده یا مطرح کرده ام. برای تهیه و جمع آوری مطالب از کلیه منابع موجود و قابل دسترسی در رابطه با موضوع کتاب، از قبیل کتابها و مقالات فقهی، آیات قرآن کریم، احادیث و روایات منقول از ائمه معصومین (ع) نظریه های فقیهان اعم از عامه و امامیه، مجموعه قوانین و مقررات مرتبط با موضوع، آرای وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور، آرای صادره از سوی شعب دیوان عال کشو و محاکم، نظریه های مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه و مشاوره با قضات و استادان فن تا آنجا که در توان و قابل دسترسی بوده، استفاده گردیده است و کتاب در سه فصل که هر فصل مشتمل بر چند گفتار است، تدوین گردیده است.
(( برای دانلود کلیک کنید ))
:: برچسبها:
دانلود پروژه سقوط قصاص در نظام حقوقی اسلامی ایران ,
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0