دانلود مقاله مهاجرت حاشیهنشینی و امنیت اجتماعی شهرها
چکیده مقاله
مهاجرت و حاشیهنشینی دو پدیده به ظاهر متفاوت میباشند که برآیند یک عامل مشترک بوده و نتایج و تبعات مشابهی هم بخصوص برای شهرها بدنبال دارد.
مهاجرت که خود نتیجه ی نابرابریهای مکانی و بیعدالتیهای منطقهای میباشد، به دلیل ویژگیهای خاص مهاجران و علل مهاجرتشان پیامدهای منفی متعددی برای شهرها و روستاها بدنبال دارد که از جمله ی آنها ظهور و گسترش پدیده ی حاشیهنشینی در شهرهای بزرگ میباشد.
حاشیهنشینان به علت فقر شدید و همهجانبه ( اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و…) و اعتراض نسبت به وضع موجود و ابراز وجود در شهرها ، اقدام به فعالیتهایی مینمایند که موجب سلب آسایش شهروندان و امنیت شهرها میگردد.
این موضوع در شهر مشهد از شدت بیشتری برخوردار بوده و مشکلات زیادی را هم ایجاد نموده است. سرقتهای متعدد ، آدمربایی و آدمکشی، قاچاق مواد مخدر ، شرارت ، تجمعات خیابانی و… از جمله ی این معضلات هستند.آنچه مسلم است بدون توجه به علل مهاجرت روستاییان و سکنه ی شهرهای کوچک به شهر های بزرگی مانند مشهد، مبارزه با معلول و تلاش برای ساماندهی حاشیه نشینی نتایج ملموس و چندانی نخواهد داشت.
مقدمه :
مهاجرت بیرویه به شهرها و گسترش حاشیهنشینی در قرن گذشته و قرن اخیر از معضلات مهم شهرهای بزرگ جهان، بخصوص در کشورهای در حال توسعه میباشد، که پیامدهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی متعددی به دنبال داشته است.این دو پدیده جمعیتی و شهری اگر در راستای هم قرار گیرند و به هم پیوند بخورند، قطعاً مشکلات و پیامدهای منفی مضاعفی را برای یک جامعه بخصوص شهرهای بزرگ به دنبال خواهند داشت.از آنجایی که علل حاشیهنشینی رانمیتوان خارج از چارچوب علل مهاجرت ـ بخصوص مهاجرت روستا به شهر ـ بررسی کرد، میبایستی آنها را به طور توأمان مطالعه نمود. چرا که از یک طرف عوامل دافعه (Pushfactors) در روستا موجب تخلیه این واحدهای جمعیتی و مولد میگردد و از طرف دیگر عوامل جاذبه (Pull factors) آنها را به سوی شهرها کشانده و سربار جامعه شهری مینماید.برای بررسی نقش این فرآیند در مسائل شهری و بخصوص امنیت اجتماعی شهرها لازم است دلایل مهاجرت، تیپ مهاجران و خصوصیات آنها و همچنین وضعیت مناطق حاشیهنشین شهرها و ساکنان آنها مورد توجه قرار گیرند. چرا که بخش اعظم بزهکاری ها، جرم های مشهود و نامشهود و جنایاتی که در این کانونهای جمعیتی اتفاق میافتد و یا ساکنان آنها در سطح جامعه مرتکب میشوند، ناشی از ساختار فیزیکی، فرهنگی، جمعیتی و اقتصادی این نواحی و ساکنان آنها میباشد. حاشیهنشینان دارای وضعیت اجتماعی و اقتصادی نامناسبی بوده و بندرت جذب ساختارهای مدرن شهری میشوند. برداشتها و روحیات خود آنها، نحوه برخورد و رفتار شهروندان دیگر با آنها، عدم توجه مسئولان سیاسی و خدماتی شهرها به آنها، موجبات ایجاد روحیه ی عصیانورزی و حس انتقام در آنها شده که خود را به صورت رفتارهای نابهنجار و مشکلآفرین بروز میدهد.
بررسی نظریات مربوط به پاتولوژی شهری ( آسیبشناسی شهری ) و اکولوژی جرایم شهری و خشونت ها و ناآرامیهای شهری و انطباق آنها بر حاشیه ی شهر مشهد مبین ارتباط مستقیم بین ویژگیهای مهاجر و حاشیهنشین با بزهکاری و کاهش ضریب امنیتی شهرها میباشد.
مهاجرت:
مهاجرت جابجایی بین دو واحد جغرافیایی یا به عبارت دیگر ترک یک سرزمین و اسکان در سرزمین دیگر است.»(۱)
حرکات مکانی جمعیت یا مهاجرت یعنی « تغییر محل اقامت معمولی از یک نقطه جغرافیایی به نقطه دیگر» (۲) که میتوان آن را از نقطه نظرات مختلف تقسیمبندی نمود مانند: فاصله مبدأ تا مقصد، طول مدت اقامت در محل جدید، عبور از مرزها و …
از نظر عبور از مرزها مهاجرت ها یا « بینالمللی » و یا « داخلی » هستند، که هرکدام به نوعی میتواند زمینهساز مشکلاتی در مقصد باشد. در این بین هجوم آوارگان کشورهای مجاور ـ مانند آوارگان افغانی ـ و مهاجرت روستا به شهر در داخل یک کشور مشکلات و تبعات بیشتری دارند.
مهاجرت به عنوان یک پدیده اجتماعی میتواند نشانه ی پویایی و تحول جامعه باشد و موجب ترقی و پیشرفت شود، همانطور که پیرمن عقیده دارد که: « هجرت روستایی نه تنها انحطاطآور نیست بلکه مترقی نیز هست».(۳)اما مهاجرت های بیرویه و بدون برنامه که نتیجه ی اجرای سیساست های غلط دولت ها و نابرابریهای شدید مکانی میباشد، اثرات مخربی بر پیکر روستاها و شهرها وارد آورده و فضاهای جغرافیایی را از حرکت و پویایی باز میدارد.(۴)
منابع ومآخذ:
- مهدوی ـ مسعود ـ اصول و مبانی جغرافیای جمعیت ـ نشر توس ـ تهران ـ ۱۳۷۳
- لهاسایی زاده ـ عبدالعلی ـ نظریات مهاجرت ـ انتشارات نوید ـ ۱۳۶۸
- زمانی پور ـ اسدا… ـ مقاله ی مهاجرت روستائیان به شهرها و اثرات آن بر توسعه ی کشاورزی ـ ۱۳۶۶
- رحیمی ـ حسین ـ مقاله ی بررسی مهاجرتهای دانشآموزی بردسکن ـ رشد آموزش جغرافیا ـ شماره ی ۴۷ ـ تابستان ۷۷
- حسینزاده دلیر ـ کریم ـ مقاله حاشیهنشینی، در جستجوی معنی و مفهوم ـ اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی ـ شماره ی ۴۶ ـ ۴۵
- شکویی ـ حسین ، جغرافیای اجتماعی شهرها و اکولوژی اجتماعی شهر ـ انتشارات جهاد دانشگاهی ـ ۱۳۶۹
- منبع شماره ی ۲
- خورشیدی ـ محمدتقی ـ پایاننامه بررسی علل تخریب روستاهای بیرجند (۱۳۷۰ ـ ۱۳۴۵)- ۱۳۷۵
- منبع شماره ی ۶
- طاهری ـ تقی، گزارش مهاجرت روستا یک مسئله است ، برنامه و بودجه و مدیریت کشاورزی ـ ۱۳۶۳
- منبع شماره ی ۸
- منبع شماره ی ۸
- منبع شماره ی ۶
- مساواتی ـ مجید ، مقاله « خانوادههای مهاجر روستایی و زمینههای طلاق » فصلنامه ی پژوهشی جمعیت ثبت و احوال کشور ـ سال پنجم ـ شماره ی ۱۶ و ۱۵
- مرکز ساماندهی حاشیه ی شهر مشهد ـ جزوه ی حاشیهنشینی یک مسئله صد مشکل
- منبع قبلی
- زاهد زاهدانی ـ سید سعید ، حاشیهنشینان شهر کرمان ـ ۱۳۵۵
- منبع قبل
- آقاجانیان ـ اکبر ، پایدار ـ مجید ، پژوهشی در مشکل اجتماعی حاشیهنشینی ـ سلسله مقالات جامعهشناسی و برنامهریزی ـ شماره ۲۶ ـ دانشگاه شیراز ـ ۱۳۶۳
- مرکز ساماندهی حاشیه ی شهر مشهد ـ جزوه ی رشد و توسعه شهر مشهد
- هادیزاده بزاز- مریم ، حاشیه نشینی و راهکار های ساماندهی آن در جهان ، شهرداری مشهد – ۱۳۸۲ منبع شماره ی ۶
- منبع قبلی
- منبع شماره ی ۶
- احمدی پور ـ زهرا، مقاله حاشیهنشینی در بخش مرکزی کرج ، دانشگاه تربیت مدرس ـ رشد آموزش جغرافیا ـ شماره ۳۸ ـ پاییز ۷۴
- مرکز ساماندهی حاشیه ی شهر مشهد
- اطلاعات مکتوب و غیرمکتوب مرکز ساماندهی حاشیه ی شهر مشهد
- مصاحبه ی مدیر ساماندهی حاشیه ی شهر مشهد با روزنامه ی خراسان ـ چهارشنبه ۲۱/۸/۸۲
- گزارش آسیبشناسی جرایم ، در بلوار دوم طبرسی ، قربانی مقدم ، مرکز ساماندهی حاشیه ی شهر مشهد، آبان ۸۱
- فیلم اینجا مشهد است- شهرداری مشهد
- منبع قبلی
- آلبوم عکس حاشیه ی شهر مشهد- روابط عمومی شهرداری مشهد – سال ۱۳۷۹
(( برای دانلود کلیک کنید ))
:: برچسبها:
دانلود مقاله مهاجرت حاشیهنشینی و امنیت اجتماعی شهرها ,
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0